Zmiany od 1 listopada 2019 roku
Obowiązkowy MPP
Od 01 listopada 2019 r. zostanie zniesiony mechanizm odwrotnego obciążenia w obrocie krajowym i zostanie zastąpiony mechanizmem podzielonej płatności (MPP).
Obowiązkowy split payment (mechanizm podzielonej płatności) stosowany będzie wobec sprzedaży usług i towarów wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT w sytuacji, gdy wartość brutto transakcji wyniesie powyżej 15.000 zł lub równowartość tej kwoty, a sprzedawca i odbiorca są podatnikami VAT.
Będzie to dotyczyło branż, do których obecnie stosuje się mechanizm odwrotnego obciążenia oraz odpowiedzialność podatkową, czyli obejmujących towary i usługi wymienione w załącznikach nr 11, 13 i 14 do ustawy o VAT. Ponadto będzie on dotyczył transakcji, których przedmiotem są: części i akcesoria do pojazdów silnikowych, węgiel i produkty węglowe, maszyny i urządzenia elektryczne, ich części i akcesoria.
W uzasadnieniu do projektu omawianej nowelizacji Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że faktury na kwoty poniżej 15.000 zł będą podlegały rozliczaniu na ogólnych zasadach. Zatem część transakcji (udokumentowanych fakturą poniżej 15.000 zł) objętych obecnie odwrotnym obciążeniem nie zostanie objęta obowiązkiem rozliczania w MPP. W zakresie takich transakcji nabywca może jednak zastosować MPP na zasadzie dobrowolności.
Przypominamy, że MPP polega na tym, że:
1) zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty VAT wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT,
2) zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury dokonywana jest na rachunek bankowy albo rachunek w SKOK, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo będzie rozliczana w inny sposób.
W związku z wejściem obowiązkowego MPP podatnicy VAT sprzedający towary lub świadczący usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT oraz ich nabywcy będą zobowiązani do posiadania firmowego rachunku bankowego, bowiem dla prywatnych ROR nie można otworzyć rachunku VAT.
Obowiązkowe oznaczenie na fakturach
Obowiązki sprzedawcy
Podatnik VAT dokonujący sprzedaży towarów czy usług wymienionych w załączniku nr 15, spełniający pozostałe warunki do zastosowania MPP, będzie miał obowiązek na fakturze dokumentującej daną czynność wpisać adnotację „mechanizm podzielonej płatności”.
Gdy faktura zostanie wystawiona bez tego oznaczenia, podatnik będzie miał możliwość jej poprawienia poprzez wystawianie faktury korygującej. Natomiast nabywca faktury bez tego oznaczenia będzie mógł błąd ten naprawić wystawiając notę korygującą.
Podkreślić należy, że w sytuacji gdy rozliczenie należności wynikającej z faktury nastąpi w formie kompensaty, obowiązkowy split payment nie będzie miał zastosowania. Zatem, jeśli faktura rozliczana będzie kompensatą, nie będzie obowiązku zamieszczania na fakturze adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”.
Jeżeli podatnik wystawi fakturę bez tego oznaczenia, mimo że miał obowiązek je zamieścić, organ podatkowy ustali mu dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% kwoty podatku wykazanej na tej fakturze. Sankcja będzie jednak naliczana wyłącznie od wartości kwoty VAT przypadającej na dostawę towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15.
Sprzedawca uniknie naliczenia tej sankcji, gdy nabywca ureguluje w MPP całą kwotę odpowiadającą kwocie VAT przypadającą na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15.
W uzasadnieniu do projektu nowelizacji MF wskazało, że może zdarzyć się sytuacja, iż faktura o wartości brutto powyżej 15.000 zł będzie zawierała tylko jedną pozycję, przykładowo na kwotę 1.000 zł netto + 230 zł VAT, wymienioną w załączniku nr 15, wówczas obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności będzie dotyczył wyłącznie kwoty równej kwocie podatku z tej pozycji, a więc kwoty równej 230 zł. Nie wyklucza to możliwości uregulowania w podzielonej płatności całej należności z takiej faktury.
Rozliczenie u nabywcy
Nabywca, który otrzyma fakturę z adnotacją „mechanizm podzielonej płatności” będzie miał obowiązek uregulowania należności z niej wynikającej w MPP. Przy czym obowiązek ten dotyczyć będzie wyłącznie kwoty należności z tytułu nabycia towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15.
W przypadku gdy nabywca, pomimo takiego obowiązku, nie dokona płatności za pomocą MPP, to wówczas organ podatkowy ustali mu sankcję w wysokości odpowiadającej 30% kwoty VAT przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15. Jak wyjaśniło Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu do nowelizacji ustawy wprowadzającej omawiane zmiany, nabywca musi być zorientowany, co jest przedmiotem transakcji, to nabywca bowiem inicjuje płatność i odpowiada za wybór formy płatności. Nabywca nie może polegać więc wyłącznie na informacjach od sprzedawcy, który może chcieć uniknąć zapłacenia mu w MPP.
Sankcja nie będzie jednak ustalana wobec podatnika, który ureguluje należność za fakturę w inny sposób, jeżeli dostawca lub usługodawca rozliczy całą kwotę podatku wynikającą z faktury. Warto więc w przypadku zaistnienia takiej sytuacji uzyskać informację od sprzedawcy, że kwotę VAT ujął w ewidencjach VAT i rozliczył podatek VAT. Przy czym w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, sankcja nie będzie ustalana.
Pozostałe zmiany dotyczące MPP
Ważną zmianą, którą wprowadza ustawa z dnia 9 sierpnia 2019 r., jest możliwość przeznaczenia środków zgromadzonych na rachunku VAT nie tylko na zapłatę zobowiązania w podatku VAT, ale też na zapłatę podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku akcyzowego, należności celnych czy składek ZUS (ma to dotyczyć również zapłaty odsetek za zwłokę czy też wszystkich dodatkowych zobowiązań ustalanych w podatku VAT).
Omawiana nowelizacja ustawy o VAT wprowadza także możliwość dokonywania jednym komunikatem przelewu zapłaty za więcej niż jedną fakturę, tzw. zbiorczej płatności. Wprowadzi również możliwość stosowania MPP do zaliczek wnoszonych przed wystawieniem faktury.
W sytuacji gdy podatnik będzie płacił za więcej niż jedną fakturę, zmienią się dane, jakie podatnik będzie umieszczał w komunikacie przelewu. Komunikat taki obejmie wszystkie faktury wystawione dla podatnika przez jednego dostawcę lub usługodawcę oraz kwotę odpowiadającą sumie kwot VAT wykazanych w otrzymanych fakturach. Okres, za który podatnik będzie mógł dokonywać takiej zbiorczej płatności w MPP nie będzie mógł być krótszy niż jeden dzień i dłuższy niż jeden miesiąc.
W przypadku dokonywania płatności w MPP za więcej niż jedną fakturę podatnik w komunikacie przelewu nie będzie wskazywał numeru konkretnej faktury, za którą będzie chciał zapłacić należność, ale okres, za który dokonywać będzie płatności. Natomiast w przypadku zapłaty zaliczek w komunikacie przelewu podatnik w miejsce numeru faktury będzie wpisywał „zaliczka”.
W uzasadnieniu do projektu omawianej nowelizacji wyjaśniono, że przy wyborze zbiorczej płatności w systemie split payment podatnik będzie miał obowiązek zapłaty należności ze wszystkich faktur otrzymanych od danego wystawcy w danym okresie, bez względu na to, czy faktury te będą dokumentować transakcje podlegające obowiązkowemu MPP czy też nie.
Zmiany dotyczące używania samochodów osobowych do 2019 roku
Od 01 stycznia 2019 roku nie będzie się uważało za koszty uzyskania przychodów opłat wynikających z umowy leasingu (najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze), w wysokości przekraczającej ich część, ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy.
Kwota 150 000 zł będzie obejmowała także kwotę VAT naliczonego, która nie podlega odliczeniu.
Limit 150 000 zł będzie się stosowało do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu, wiec nie będzie dotyczył części odsetkowej takiej opłaty.
Od 01 stycznia 2019 roku nie będzie się uważało za koszty uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 00 zł pozostaje do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia.
Od 01 stycznia 2019 r. podatnik będzie mógł ująć w kosztach uzyskania przychodów 75% wydatków związanych w używaniem leasingowanego samochodu osobowego, ponieważ będzie się przyjmowało, że samochód ten jej wykorzystywany również do celów niezwiązanych w działalnością gospodarczą. Wydatki te będą obejmować kwotę VAT naliczonego, która nie podlega odliczeniu. Powyższe ograniczenie będzie się stosowało jeżeli podatnik nie będzie prowadził ewidencji przebiegu pojazdu, o której mówią przepisy ustawy o VAT.
Od 01 stycznia 2019 roku podwyższono limit przyjmowany do ujmowania w kosztach podatkowych odpisów amortyzacyjnych dotyczący samochodu osobowego – z 20 000 euro na 150 000 zł.
Wprowadzenie 9% stawki CIT
Do Ustawy o PDOP zostanie w przyszłym roku wprowadzona stawka CIT w wysokości 9%, która zastąpi dotychczasową 15% stawkę CIT.
Od 01 styczna 2019 r. podatek w wysokości 9% podstawy opodatkowania przychodów (innych niż z zysków kapitałowych) będą mogli stosować podatnicy u których przychody osiągnięte w roku podatkowych nie przekroczyły wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej 2.000.000 euro (przeliczonej wg kursu średniego ogłoszonego przez NBP na pierwszy dzień roboczy roku podatkowego w zaokrągleniu do 1000 zł).
Stawkę CIT w wysokości 9% będą mogli stosować podatnicy posiadający status małego podatnika, a także podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności. Stawkę 9% będą mogli opłacać za miesiące lub kwartały, w których ich przychody osiągnięte od początku roku nie przekroczyły wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2.000.000 euro. Od następnego miesiąca/kwartału, po przekroczeniu w/w kwoty, podatnicy będą musieli stosować stawkę podatku w wysokości 19%.
9% stawki CIT nie mogą stosować podatkowe grupy kapitałowe, podatnicy utworzeniu w wyniku określonych działań restrukturyzacyjnych (w roku podatkowym, w którym rozpoczęli działalność oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym).
Zmiany w PIT w 2019 roku
Wspólne opodatkowanie małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci
Uchylono przepis art. 6 ust. 10 ustawy o PDOF, który uzależniał prawo do wspólnego opodatkowania dochodów małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci od terminowego złożenia zeznania podatkowego. Umożliwi to wspólne rozliczenie dochodów niezależnie od terminu złożenia zeznania oraz poprzez korektę zeznania. Zmiany te mają zastosowanie do rozliczania dochodów uzyskanych od dnia 01 stycznia 2018 roku.
Elektroniczne sprawozdania finansowe
Od 01 października 2018 roku sprawozdania finansowe, sprawozdania z działalności oraz sprawozdania z płatności sporządza się w wersji elektronicznej i podpisuje się w sposób elektroniczny (kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem zaufanym). Sprawozdania finansowe jednostkowe oraz skonsolidowane jednostek wpisanych do KRS sporządza się w strukturze logicznej oraz formacie udostępnionym w BIP na stronie internetowej Ministerstwa Finansów (www.mf.gov.pl w zakładce Działalność/Rachunkowość/Struktury e-sprawozdań).